1.Šta je HP virus i kako on nastaje?

HPV je skraćenica za humane papiloma viruse kojih je poznato više od 200 vrsta. Neki tipovi HPV-a zahvataju ćelije sluznice, od kojih oko njih 40 zahvata spolne organe. Ovi HP virusi mogu uzrokovati spolno prenosive infekcije (SPI). Obično se prenose tokom nezaštićenog spolnog odnosa te također tokom oralnog seksa. Toliko su česti da će se oko 80 posto svih spolno aktivnih ljudi diljem svijeta njima zaraziti tokom života, osim ako se protiv njih ne vakcinišu.

Muškarci i žene mogu se zaraziti HPV-om i, u rijetkim slučajevima, razviti ozbiljne bolesti. Trudnice koje su pozitivne na HP virus, ponekad ga prenose na svoje dijete tokom poroda. Prema aktuelnom istraživanu Univerziteta u Montréalu, virusi se više ne mogu otkriti kod beba nakon prvih šest mjeseci života.

2. Kada HPV može prouzrokovati rak, posebno grlića maternice?

Većina genitalnih infekcija HPV-om javlja se bez simptoma, prolazi nezapaženo i sama od sebe. To je zato što se imunološki sistem bori protiv virusa i infekcija se eliminiše nakon jedne do dvije godine.

Virusi se mogu trajno otkriti samo kod malog dijela oboljelih: neki tipovi HPV-a mogu uzrokovati bezopasne genitalne bradavice, odnosno bradavice na genitalnom području. Druge vrste HPV-a mogu promijeniti ćelije. Tokom perioda od nekoliko godina to se može razviti u prekancerozne lezije ili rak, najčešće rak grlića maternice.

3.Koji se simptomi javljaju kod infekcije HPV-om?

Većina HPV infekcija ne uzrokuje nikakve specifične simptome. „Zato je još važnije redovno odlaziti na preglede”, objašnjava ginekologinja. Tamo se provjeravaju promjene ćelija na grliću maternice, a u nekim slučajevima uzima se i uzorak tkiva kako bi se ono mikroskopski pregledalo. Može se napraviti i HPV-test. To znači da se uzorci šalju u laboratoriju, gdje se mogu detektovati virusi.

Simptomi genitalnih bradavica često uključuju svrbež i tvrde kožne izrasline nalik bradavicama na području genitalija. Genitalne bradavice općenito su bezopasne, ali treba ih pregledati doktor. Često dolazi do infekcije opasnim tipovima virusa koji mogu dovesti do ozbiljnih promjena ćelija i prekanceroznih lezija u području vanjskih stidnih usana.

Dodatni savjet: redovni pregledi važni su i za rano otkrivanje raka prostate ili dojke.

4. Kako se možete zaštititi od HPV-a?

Prezervativi smanjuju rizik od zaraze virusima tokom spolnog odnosa. Također štite od drugih spolno prenosivih bolesti. Međutim, oni ne nude potpunu zaštitu od HPV-a. Također se savjetuju ponovljeni ginekološki pregledi te dobra lična i intimna higijena. „Redovno čistite genitalno područje, a dovoljno je i vodom”, savjetuje ginekologica. Muškarci bi također trebali stalno uklanjati nečistoću ispod prepucija. Preventivno može djelovati i jačanje imunološkog sistema te izbjegavanje nikotina.

5. Je li HPV “izlječiv” i kako se liječi HP virus?

Ne postoji liječenje HPV infekcije. Prevencija je zato najbolja zaštita. Međutim, genitalne bradavice uzrokovane virusom mogu se lako liječiti. Ili se uklanjaju medicinski ili nestaju nanošenjem kreme kod kuće uz propisanu terapiju. Ako je HP virus promijenio ćelije ili doveo do prekanceroznih lezija, razvoj raka može se spriječiti liječenjem. Promijenjeno ćelijsko tkivo se uklanja, nakon čega su obično potrebne redovne kontrole. Ako se rak grlića maternice već razvio iz prekanceroznih lezija, šanse za oporavak medicinskim terapijama vrlo su velike ako se rano otkrije. Međutim, ova vrsta raka može biti i fatalna.