Simptomi endometrioze iz perspektive ginekologa

Ginekologinja dr. Eva Lunzer-Mühl objašnjava kakvi simptomi prate endometriozu i pruža informacije o mogućnostima liječenja.

Koji simptomi prate endometriozu?

Endometriozu uzrokuju ćelije slične sluznici maternice koje se smještaju izvan maternice. Mogu prouzrokovati upale, ožiljke i jake bolove. Simptomi endometrioze manifestuju se na nekoliko načina:

Bolovi pri spolnom odnosu

Izostanak želje za spolnim odnosom - jedan od prvih i najčešćih simptoma endometrioze je bol tokom spolnog odnosa. U ovom slučaju, ligamenti koji drže maternicu u zdjelici, zahvaćeni su ćelijama endometrioze. Kao rezultat toga, ligamenti se skraćuju, uslijed čega se često mijenja položaj maternice u maloj zdjelici, što dovodi do bolova tokom spolnog odnosa. Osim toga, tokom spolnog odnosa penis nerijetko dolazi u direktan kontakt s ožiljcima, upalnim promjenama u području ligamenata i male zdjelice, što uzrokuje još veću bol, objašnjava ginekologinja.

Bolovi pri obavljanju nužde

Lezije endometrioze također se mogu nalaziti na površini crijeva ili mokraćnog mjehura. Povremeno se čak mogu naći u stijenci crijeva ili mjehura, što rezultira simptomima, kao što je bol pri mokrenju (aloi to može biti i znak infekcije mjehura) ili tokom pražnjenja crijeva. Ako se bol pojačava tokom mjesečnice, to je još jedan znak moguće endometrioze.

Snažni menstrualni bolovi

Jaka bol tokom mjesečnice također je čest simptom endometrioze. Kod oboljelih žena ćelije sluznice maternice mogu se naći u mišićnim slojevima maternice koji također krvare tokom mjesečnice. Međutim, za razliku od same mjesečnice, u ovom slučaju krv ne može otjecati i nakuplja se u tkivu pa dolazi do upala i ožiljaka. Maternica se povećava i također zadobiva ožiljke. Tokom mjesečnice, mišići maternice kontrahiraju kako bi odbacili sluznicu iz šupljine maternice. Upravo taj proces kod pacijentica s endometriozom zbog promijenjene maternice uzrokuje jake bolove kao što su kontrakcije.

Bolovi u stomaku

Drugi simptom endometrioze može biti jaka bol u donjem dijelu stomaka. Do nje dolazi zato što se tkivo nalik sluznici maternice taloži na ovojnici zdjelice ili na ligamentima maternice pa dolazi do upalnih reakcija i stvaranja ožiljaka. Posljedično izrastaju priraslice i nastaju ožiljci na ligamentima, što uzrokuje bol u abdomenu.

Iscrpljenost

Mnogi ljudi odmah pomisle na burn-out. Činjenica da je umor također mogući simptom endometrioze, posljedica je jake boli i napetosti mišića tokom mjesečnice. Nije neuobičajeno da žene upoređuju bol tokom krvarenja s trudovima. Visok nivo boli utječe na cijeli organizam. “Mnoge pogođene žene osjećaju se posebno iscrpljeno i umorno tokom ove faze”, objašnjava dr. Eva Lunzer-Mühl.

Psihički stres

Jaka bol tokom mjesečnice također ima utjecaj na psihičko stanje oboljelih. “Zbog boli mnoge žene se povlače, posebno tokom mjesečnice. Napete su i osjećaju se neshvaćeno. Posebno to vrijedi kada im okolina kaže da se “ne bi trebale tako ponašati”, objašnjava ginekologinja. Pogođene žene također se često boje da će se bol ponovo pojaviti tokom spolnog odnosa i brinu se da će ih bolest učiniti neplodnima. Oboje ne samo da psihološki opterećuje žene, nego utječe i na odnos para.

Neplodnost

Žene koje boluju od endometrioze, nerijetko imaju ograničenu sposobnost začeća. Razlog zbog kojeg imaju problema sa začećem su ćelije endometrioze u jajovodima, koje kasnije ostavljaju ožiljke. Oplodnja prirodnim putem može biti otežana zbog ožiljaka na jajovodima. Izvanmaternične trudnoće su također češće. Oplođeno jajašce se ne ugnijezdi u maternici, nego u jajovodu. Ako se ciste endometrioze nalaze na jajniku, folikuli teško sazrijevaju ili do ovulacije uopšte ne dolazi.

Endometrioza: kada treba dijagnosticirati simptome?

Simptomi endometrioze prema kojima žene najvjerovatnije i same mogu prepoznati bolest, bolovi su tokom mjesečnice ili tokom spolnog odnosa. Ni jedno ni drugo ne treba prihvatiti kao "normalno" i treba se razjasniti s doktorom ako ste u bilo kakvoj nedoumici. Informaciju može dati precizna anamneza, odnosno sistemsko ispitivanje zdravstvenog stanja te detaljan ginekološki pregled.

Kako se liječe simptomi endometrioze?

Od težine i obima simptoma zavisi kako će se liječiti endometrioza. Plan liječenja također uzima u obzir koliko pacijent ima godina i želi li imati djecu. Simptomi endometrioze uglavnom se ublažavaju protuupalnim ili antispazmodicima, lijekovima protiv bolova. Postoje i druge mogućnosti liječenja koje doktor mora pojedinačno razjasniti.